Ένα άρθρο από τη μαία Δρογώση Μαρία
Εάν λοιπόν θέλει η έγκυος να θηλάσει και ψάχνει τρόπους να έχει υπόψη ότι βασικά δε χρειάζεται να κάνει ιδιαίτερα και πολύπλοκα πράγματα. Οι ορμόνες της εγκυμοσύνης κάνουν το στήθος της εγκύου κατάλληλο και ικανό να θηλάσει.
Επειδή όμως υπάρχουν και στο θέμα της προετοιμασίας για το θηλασμό μύθοι που κυκλοφορούν, οι μητέρες οπωσδήποτε:
- Να μην τραβάνε τις θηλές τους για να μακρύνουν, γιατί το στόμα του μωρού διαμορφώνει τη θηλή κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
- Να μην τρίβουν τις θηλές με βούρτσα ή σφουγγάρι για να σκληρύνουν, γιατί θα πονέσουν χωρίς λόγο. Στη διάρκεια του θηλασμού εκκρίνεται η ορμόνη ωκυτοκίνη, που σκληραίνει και ανορθώνει τις θηλές χωρίς να χρειαστεί να κάνουν κάτι γι’αυτό.
Η σωστή προετοιμασία της εγκύου για το θηλασμό, αφορά κυρίως στο να πιστέψει ότι όλα θα πάνε καλά και ότι δε θα αντιμετωπίσει πρόβλημα. Μερικά μωρά θηλάζουν αμέσως, άλλα μωρά χρειάζονται περισσότερο χρόνο και υπομονή και άλλα μωρά δε θηλάζουν ποτέ πραγματικά. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή δεν έχουν αναπτύξει ακόμα το αντανακλαστικό του θηλασμού κι έτσι δε δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη σίτιση στο στήθος. Δε χρειάζεται οι μητέρες να πανικοβάλλονται εάν ο θηλασμός δεν πάει ομαλά από την πρώτη στιγμή. Μπορεί να χρειαστούν κάποιες μέρες προσπάθειας για να τραφεί σωστά. Αυτές είναι οι μέρες που κάνουν πολλές νέες μητέρες να αισθάνονται απογοητευμένες με τον εαυτό τους. Γι’αυτό χρειάζεται:
- Να δείξουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και να πιστέψουν ότι μπορούν να το κάνουν.
- Να εμπιστευθούν το σώμα τους και να είναι χαλαρές.
- Να έχουν υπομονή.
- Να δώσουν χρόνο στον εαυτό τους και τα μωρά τους. Ο θηλασμός είναι κάτι εντελώς νέο για τη μητέρα και το μωρό.
Κατά τη διάρκεια της κύησης η ιδιαίτερη περιποίηση των μαστών και των θηλών προάγει και διατηρεί την καλή κατάσταση και τη μετέπειτα λειτουργική επάρκειά τους. Έτσι, στην προετοιμασία συμπεριλαμβάνονται και τα εξής:
- Οι μαστοί πρέπει να συγκρατούνται με ειδικό στηθόδεσμο στην κατάλληλη θέση, με υποστήριξη χωρίς να ασκείται απ’ευθείας πίεση στις θηλές.
- Τόσο οι μαστοί όσο κι οι θηλές πρέπει να πλένονται με χλιαρό νερό και να στεγνώνονται προσεκτικά. Η θηλάζουσα πρέπει να πλένει τον κάθε μαστό πριν και μετά το θηλασμό. Η χρήση αντισηπτικών κι η συχνή χρήση σαπουνιού για την καθαριότητα των μαστών καταστρέφει τη φυσιολογική χλωρίδα του δέρματος που είναι ευεργετική για τη μητέρα και το παιδί.
- Να πίνει η μητέρα άφθονο νερό για να ενυδατώνεται το δέρμα.
- Να μη φοράει συνθετικά ρούχα και εσώρουχα.
- Ως πρόληψη για μελλοντικές αλλεργίες του νεογνού, να αποφεύγεται η κατανάλωση αλλεργιογόνων τροφών.
Η προσέγγιση των μητέρων για το μητρικό θηλασμό θα πρέπει να γίνεται με διακριτικό τρόπο και στηριζόμενη στην ελευθερία επιλογής των μητέρων ως προς τον τρόπο σίτισης των παιδιών τους μετά από την απαραίτητη ενημέρωσή τους. Η μητέρα χρειάζεται υποστήριξη-καθησύχαση πριν, κατά και μετά τον τοκετό και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Υποστηρικτική συντροφιά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ελάττωση του στρες κατά τον τοκετό βοηθούν τη μητέρα να προετοιμαστεί για το θηλασμό αμέσως μετά τον τοκετό. Το να προσπαθούμε να αλλάξουμε τη συμπεριφορά των μητέρων δε μπορεί να λειτουργήσει παρά μόνο μεμονωμένα, όσο η κουλτούρα στην οποία ζουν δεν αλλάζει. Το να προσπαθήσουμε να πείσουμε τις μητέρες ότι το γάλα τους είναι υπερεπαρκές για το π.χ. πέντε μηνών βρέφος της μπορεί να έχει αποτέλεσμα σε μια- δυο περιπτώσεις αλλά όχι σε μεγάλη κλίμακα, όχι σε επίπεδο δημόσιας υγείας, εφόσον οι μητέρες αυτές συνεχίζουν να βομβαρδίζονται από οικεία και μη πρόσωπα, από επαγγελματίες υγείας, από περιοδικά για γονείς, για την « αναγκαιότητα» να δώσουν στο παιδί τους μπιμπερό. Παράλληλα με τα μηνύματα που στοχεύουν σε αλλαγές συμπεριφορών, χρειάζεται να αντικατασταθεί συνολικά η κουλτούρα του μπιμπερό με περιβάλλουσα κουλτούρα θηλασμού. Συνεχίζοντας τους τρόπους προσέγγισης, θα ήθελα να επισημάνω πως δε ζούμε σε έναν ιδανικό κόσμο, και δε μπορούμε να απαιτούμε από αγχωμένους νέους γονείς να κάνουν «ιδανικά πράγματα». Πρέπει να μεταφέρουμε στους γονείς το μήνυμα ότι ο μητρικός θηλασμός δεν είναι ιδανική κατάσταση, αλλά φυσιολογική, δηλαδή με λάθη, παραλείψεις, προβλήματα, δυσκολίες. Πολύ πιο ασφαλής όμως σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο υποκατάστατο. Θα πρέπει να δώσουμε στη μητέρα να καταλάβει πως ο θηλασμός δεν είναι μόνο τροφή, στην πραγματικότητα είναι κάτι πολύ ευρύτερο από απλό φαγητό. Είναι συναισθηματική ασφάλεια, είναι ώθηση για ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού, είναι προστασία σωματική και ψυχική της μητέρας, είναι ισχυρός δεσμός μητέρας- παιδιού. Το ίδιο σημαντικό με τα αντισώματα στο μητρικό γάλα είναι και το χάδι τής μητέρας την ώρα του θηλασμού, το χαμόγελο του βρέφους, η αυτοπεποίθηση που εισπράττει η μητέρα στο γονικό της ρόλο, η ανταπόκριση στις ανάγκες του βρέφους. Τι θα προτιμούσαμε να δίνουμε: μητρικό γάλα μέσα σε μπιμπερό ή ξένο βρεφικό γάλα μέσα σε μητρικό στήθος? Πολλοί επιστήμονες σήμερα απαντούν το δεύτερο σε αυτήν τη φανταστική ερώτηση. Μεγαλύτερη σημασία έχει το δέσιμο με το στήθος, η μητέρα. Αντίθετα, δίνοντας υπερβολική έμφαση στο μητρικό γάλα οδηγούμε μητέρες να σκεφτούν ότι διαθέτουν κάτι πολύτιμο που πρέπει το παιδί τους να πάρει πάση θυσία, πολλές φορές, πέρα, έξω κι ενάντια στις ίδιες, ως συνολικές ψυχοσωματικές οντότητες.
Για οποιαδήποτε ερώτηση, απορία ή διευκρίνιση είμαι στη διάθεση σας να απαντήσω άμεσα στέλνοντάς μου στο mariamaia4058@yahoo.gr